Σελίδες

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 20 Μαρτίου 2015

Εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί

Τα τραγούδια είναι όπως τα λουλούδια,  ανθίζουν παντού, ακόμα και μέσα στη φτώχεια.
Το τραγούδι που δεν τραγουδιέται,  δεν είναι τραγούδι, είχε πει ο Β.Τσιτσάνης.
Αυτό το τραγούδι ήταν ''κάποτε'' ανάγκη της ψυχής και απαραίτητο στοιχείο κοινωνικότητας, είχε έναν κοινό άξονα,  να σμίγει τους ανθρώπους καταγράφοντας <εκτός απο τον έρωτα>,τα εκάστοτε κοινωνικοπολιτικά προβλήματα της εποχής, ειπωμένα και δοσμένα με έναν αριστουργηματικό τρόπο  απο τους δημιουργούς,  στιχουργούς, συνθέτες ώστε, όταν απο την καρδιά έφταναν στα χείλη να λειτουργούν ως κάθαρση.
Μέχρι το 1985 όταν ακόμα η φτώχεια λειτουργούσε ως κώδικας αξιών,  πλήθος τραγουδιών απο σπουδαίους συνθέτες  και στιχουργούς  γίνανε το'' καρβουνάκι ''της ελπίδας, της χαράς, του γλεντιού και της παρέας,  ξορκίζοντας με το δικό τους τρόπο τη φτώχεια,  την πίκρα και τον καημό της ανέχειας, προσδίδοντάς τους χαρακτηριστικά όπως: η λεβεντιά, το φιλότιμο, η καλοσύνη και η ''ντομπροσύνη''-φτωχά πλην τίμια χέρια''
Χαρακτηριστικό το τραγούδι σε στίχους του Λ.Παπαδόπουλου και Μουσική του Στ.Ξαρχάκου με τη φωνή του  Στέλιου Καζαντζίδη. 
''Φτωχολογιά''
Φτωχολογιά, για σένα κάθε μου τραγούδι
για τους καημούς σου, που σεργιανούν στη γειτονιά
Φτωχολογιά, που απ’ τον πηλό πλάθεις λουλούδι
και τους καημούς σου τους πλέκεις ψιλοβελονιά


Στα χέρια σου μεγάλωσαν και πόνεσαν και μάλωσαν
άνδρες μ’ ολοκάθαρη ματιά
Ψηλά κυπαρισσόπουλα, χαρά στα κοριτσόπουλα
που `χουν κι αγκαλιάζουν τη φωτιά

Οι ίδιοι δημιουργοί,  πήραν το παράπονο της φτώχειας και το έκαναν τραγούδι ζωής,  με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση 
Άπονη ζωή
μας πέταξες στου δρόμου την άκρη
μας αδίκησες 
ούτε μια στιγμή
δεν ήρθες να μας διώξεις το δάκρυ
μας κυνήγησες
το κρίμα μας βαρύ
μας γέννησες φτωχούς
με την καρδιά πικρή
γεμάτη στεναγμούς 

Άπονη ζωή
δεν θέλαμε παλάτια κι αστέρια
να μας χάριζες 
μια μπουκιά ψωμί
για μας τα ορφανά περιστέρια
ας χαλάλιζες
μας έδειρε ο βοριάς
μας ήπιε η βροχή
το αίμα της καρδιάς
γιατί είμαστε φτωχοί
Ο Μίκης θεοδωράκης ντύνει επάξια με τη μουσική του, τους στίχους του ποιητή μας Τ.Λειβαδίτη,  σ'ένα απο τα ωραιότερα τραγούδια των τελευταίων 50 χρόνων(κατά την ταπεινή μου άποψη),  με την ανεπανάληπτη ερμηνεία του Γρ.Μπιθικώτση Δραπετσώνα.
Μ' αίμα χτισμένο, κάθε πέτρα και καημός
κάθε καρφί του πίκρα και λυγμός
Μα όταν γυρίζαμε το βράδυ απ' τη δουλειά
εγώ και εκείνη όνειρα, φιλιά
Το 'δερνε αγέρας κι η βροχή
μα ήταν λιμάνι κι αγκαλιά και γλυκιά
 απαντοχή

Αχ, το σπιτάκι μας, κι αυτό είχε ψυχή.
Πάρ' το στεφάνι μας, πάρ' το γεράνι μας
στη Δραπετσώνα πια δεν έχουμε ζωή
Κράτα το χέρι μου και πάμε αστέρι μου
εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί


Σημαντικός σταθμός για τα τραγούδια της φτωχολογιάς,  < δεν αναφέρω το ρόλο που έπαιξαν αυτά, στο Ρεμπέτικο και το λεγόμενο παλιό λαικό τραγούδι  γιατί,  ''ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός''
Θυμήθηκα τώρα ένα τραγούδι του Β.Τσιτσάνη σε στίχους της Ευτυχίας Παπαγιανοπούλου-Της φτώχειας τα κουρέλια
Αλλά,  και το τραγούδι του Μανώλη  Χιώτη με τη μπριόζα και σκερτσόζα ,  όπως την αποκαλούσε ο πατέρας μου, Μαίρη Λίντα-Λαός και κολονάκι.

Σημαντικό σταθμό ''λοιπόν'' όχι μόνο για τα τραγούδια της φτωχολογιάς, αλλά  και για την ταινία <Συνοικία τ' όνειρο>σε σκηνοθεσία του Αλέκου Αλεξανδράκη, το τραγούδι ''Βρέχει στη φτωχογειτονιά'' .
 Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης με την αυθεντική λαϊκή και δραματική ερμηνεία του γίνεται ένας ακόμη «ρόλος» της ταινίας προσθέτοντας δραματουργικά στο συνολικό κλίμα αρτιότητας  και υψηλής αισθητικής που τη χαρακτηρίζει. 
Το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά»σε ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη-και- Μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, ερμηνευμένο εκπληκτικά από τον Μπιθικώτση, που εκείνα τα χρόνια συνεργαζόταν στενά με τον μεγάλο συνθέτη, έγινε «ύμνος» της φτωχολογιάς αντικατοπτρίζοντας μοναδικά τη σκληρή πραγματικότητα μιας Ελλάδας που προσπαθούσε με νύχια και με δόντια να επιβιώσει.

Ο Ηλίας Ανδριόπουλος σε στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη  και την μοναδική ερμηνεία της Σωτηρίας Μπέλλου,  σ' ένα τραγούδι προσευχή
  
Κι  ήρθαν τα χρόνια, το τραγούδι έγινε διαφημιστικό- σλόγκαν- δισκογραφικής εταιρείας και η φτώχεια αποτέλεσε ''πολιτιστικό'' αδίκημα ντύθηκε με μεταξωτές κορδέλες,  φρουφρού και αρώματα απέκτησε <γκαμπριολέ> και <Γκούτσι>φόρεμα, έκανε ότι μπορούσε να αποποιηθεί την ταπεινή καταγωγή του,  το λαικό τραγούδι πέρασε στο περιθώριο.
Ενας καινούργιος ορισμός ήρθε να εξωραίσει τα πράγματα ''Εντεχνο '' το είπανε
Μας μπέρδεψαν με τραγούδια ακαταλαβίστικα,  κλαψομούρμουρα  εμείς του Εντέχνου,  εσείς του Α-τεχνου.

Αργότερα το Εντεχνο μετονομάστηκε  σε ''Λόγιο''
Κάποτε ένας σημαντικός Ελληνας φιλόσοφος έγραψε: «Το ό,τι η πολιτική ασκείται και μέσα στις έννοιες φαίνεται εύλογο αν αναλογιστεί κανείς ότι όποιος κατασκευάζει ή χρησιμοποιεί μια έννοια, τις περισσότερες φορές δεν θέλει μόνο να δηλώσει το περιεχόμενό της, αλλά παράλληλα να δείξει την εγκυρότητα μιας ερμηνείας, να πείσει ή να πάρει με το μέρος του αυτούς στους οποίους απευθύνεται κάθε φορά.
Υπό το πρίσμα αυτό ιδωμένες, οι έννοιες δεν είναι αθώες, αλλά φορτισμένες με συμφέροντα, ως προς τα οποία και ενέχονται όσοι τις κατασκευάζουν ή τις χρησιμοποιούν». (ΚΨυχοπαίδης, Πολιτική μέσα στις έννοιες, «Νήσος», Αθήνα 1997).
 Υπάρχει λοιπόν πολιτική μέσα στις έννοιες «έντεχνο» και «λόγιο>; 
Δεν είμαι ειδικός για να προβώ σε τέτοιου είδους αναλύσεις,  με καλύπτει ως δήλωση αυτό που έγραψε ο Θ.Μικρούτσικος  στο cd του-Ποίηση με μουσική (1997), όπου ο Κ.Θωμαίδης ερμηνεύει την ποίηση των Κ Καβάφη και Χ.Λιοντάκη:''Πρέπει κάποτε
 οι μουσικολόγοι να διορθώσουν τους 
παροχυμένους όρους :
''σοβαρό'',''κλασσικό'',''ελαφρό'',''έντεχνο'', λες 
και το άλλο είναι ''α-τεχνο.  Μέχρι τότε, εμείς θα 
χρησιμοποιούμε αυτούς τους όρους για να 
συννενοούμαστε.
Για ένα πράγμα είμαι σίγουρη, αν ζούσε σήμερα 
ο Β.Τσιτσάνης, θα έλεγε :''Tραγούδι που δεν 
τραγουδιέται,  δεν είναι τραγούδι.''

-Ξαφνικά ανακαλύψαμε  ''ξανά'''τη φτώχεια γύρω μας,  αλλά και την ένδεια του Ελλ Τραγουδιού..

Απο φτωχοί  γίναμε φτωχότεροι και  δεν υπάρχει ρε γμτ ουτε ένα τραγούδι να  την τραγουδήσουμε .
Ευτυχώς, διασώθηκαν τα τραγούδια της ''φτωχολογιάς'' τότε που η φτώχεια λειτουργούσε   ως κώδικας αξιών .

Εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί.(Μαρία Λαμπράκη)
Χαίρε φτώχεια με τον άξιο λόγο του Κώστα Τριπολίτη

Χαίρε φτώχεια
Στίχοι -Κώστας Τριπολίτης
Μουσική-Θάνος Μικρούτσικος
Ερμηνεία -Χρήστος Θηβαίος 

Άκουσα τα λόγια της βροχής
ήσυχα βαριά προσεχτικά
πάνω στους τσίγκους
Στον καταυλισμό που αντηχεί
μελαγχολικά υπνωτικά
φέρνουν ιλίγγους
Χαίρε φτώχεια και φτώχεια της φωνής
και φτώχεια στις παράγκες χαίρετε!

εκ των πραγμάτων αφανείς παράγωγα της μηχανής
που έχει ανάγκη από τραγούδια με ανάγκες
χαίρετε!
Έφτασα στο τέλος των σκοπών
μίζερη στεγνή λογιστική
με fax και bonus

Ζώντας διαμέσου των σιωπών
δάκρυα με θλίψη αυθεντική
στους βλεννογόνους

Χαίρε φτώχεια και φτώχεια της φωνής
και φτώχεια στις παράγκες χαίρετε!
εκ των πραγμάτων αφανείς παράγωγα της μηχανής
που έχει ανάγκη από τραγούδια με ανάγκες
χαίρετε!